หลายคำถามเกี่ยวกับต้น ไม้ล้อม จึงตามมา เป็นต้นว่าจะเลือกซื้ออย่างไร ปลูกแล้วต้องดูแลอย่างไร … เอาละ เรามาทำความรู้จักต้นไม้ล้อมไปพร้อม ๆ กัน รับรองว่าการเลือกซื้อครั้งต่อไปคุณผู้อ่านไม่พลาดแน่นอน
จริง ๆ แล้วต้นไม้ทุกต้นสามารถล้อมได้หมด แตกต่างกันแค่ความยากง่าย ต้นไม้ที่มีเปลือกหนา ได้แก่ ลั่นทม จิก มะพลับ จะล้อมง่ายกว่าต้นไม้ที่มีเปลือกบาง หากขนาดต้นไม่ใหญ่มากนักก็สามารถขุดล้อมออกได้ทันที ส่วนต้นไม้เปลือกบาง เช่น หูกระจง หากจะล้อมต้องหมักทิ้งไว้ในหลุม หรือล้อมคาหลุมรอให้รากเดิน แล้วจึงตัดรากใหญ่หรือรากแก้วออกและเคลื่อนย้ายต่อไป แต่นอกเหนือจากชนิดต้นไม้ที่บ่งบอกความยากง่ายแล้ว สภาพพื้นที่ก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญที่มีผลโดยตรงต่อการล้อมต้นไม้ กล่าวคือ พื้นที่โดยรอบต้นไม้นั้นควรมีบริเวณกว้างพอสำหรับการขนย้าย สภาพดินค่อนไปทางดินเหนียว เมื่อล้อมแล้วควรเกาะติดกับรากขึ้นมา หากดินบริเวณนั้นเป็นดินทรายก็มีโอกาสที่จะทำให้ต้นไม้ตายสูงมาก
วิธีการเลือกต้นไม้ล้อมที่นำมาขายต้องสังเกตตุ้มดินว่ามีรากเดินและแตกใบมากพอสมควร หากมีใบแก่แล้วบางส่วนจะช่วยเพิ่มเปอร์เซ็นต์การอยู่รอดตอนนำไปปลูกได้มากขึ้น ถ้าต้นไม้มีขนาดใหญ่มาก ๆ การแตกใบจะใช้เวลานาน ก็ให้สังเกตรากเดินก่อนเป็นอันดับแรก (สำหรับไม้ล้อมมาแล้วควรนำมาพักไว้ให้มีใบแก่ก่อน ค่อยย้ายลงปลูกในพื้นที่จริง) ควรตรวจดูว่าไม่มีโรคและแมลงติดมากับต้น เพราะอาจลุกลามไปยังต้นไม้อื่นในสวนได้
โดยทั่วไป ควรค้ำยันไว้ประมาณ 2 – 3 ปี รอจนกว่าต้นจะตั้งตัวได้ ยกเว้นต้นที่มีขนาดใหญ่มากๆ อาจใช้เวลานานกว่านั้น ส่วนต้นไม้ขนาดเล็กค้ำยันไว้ 1 ปีก็เพียงพอ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพดินด้วยว่ารากมีการเจริญเติบโตและยึดเกาะกับดินได้ดีแค่ไหน และควรเปลี่ยนไม้ค้ำยันทุกปีก่อนเข้าหน้าฝน เพราะไม้อาจผุพังจนไม่สามารถค้ำยันได้ ทั้งยังช่วยในเรื่องขยายขนาดของไม้ค้ำยันให้พอดีกับต้นที่เจริญเติบโตขึ้น แต่สมัยนี้จะเห็นว่ามีการใช้สะลิงยึดแทนไม้ค้ำ วิธีนี้นอกจากจะดูสวยงามแล้ว ยังช่วยให้ไม่ต้องคอยเปลี่ยนไม้ทุกปี แต่ก็ควรมีการเผื่อความยาวของสายสะลิงเมื่อต้นไม้โตขึ้นด้วย
ก่อนอื่นต้องเริ่มจากการปลูก วิธีปลูกไม้ล้อมที่ดีควรขุดหลุมขนาดใหญ่กว่าตุ้มดิน 20 – 30 เซนติเมตร ลึกประมาณครึ่งเดียวของตุ้ม จากนั้นใส่ดินปลูก สารป้องกันเชื้อราและกำจัดแมลงในดิน โดยปลูกให้ตุ้มลอยเหนือดินประมาณ 10 – 20 เซนติเมตร (ขึ้นอยู่กับขนาดตุ้ม) เพื่อให้รากบริเวณผิวดินได้อากาศถ่ายเท ควรตรวจสอบว่านำตาข่ายพลาสติกออกจากตุ้มดินเรียบร้อยแล้วด้วย จากนั้นปรับสโลปพื้นให้น้ำไหลเข้าหาต้นไม้ ใส่ปุ๋ยบำรุงต้นเป็นระยะประมาณสัปดาห์ละครั้งสำหรับต้นไม้ที่ล้อมมาปลูกแล้วตาย พบว่าเกิดจากสาเหตุหลัก ๆ ดังนี้